بررسی شیوع الودگی به نواد نماتود اوسترونژیلیدس در بعضی از ماهیان استخوانی دریای خزر و حوضه آبریز آن

هدف : بررسی میزان شیوع آلودگی به نوزاد نماتود اوسترونژیلیدس در گونه‌های مختلف ماهیان استخوانی و مقایسه آلودگی در بین این گونه‌ها. طرح : مطالعه توصیفی. حیوانات: 373 نمونه از 12 گونه مختلف ماهیان استخوانی شامل کپور (42 قطعه)، اردک ماهی (60 قطعه)، کاراس (42 قطعه) ، سیم (50 قطعه)، سوف حاجی طرخان (36 قطعه)، سیاه کولی (50 قطعه)، سفید کولی (50 قطعه)، سس ماهی (5 قطعه)، ماش ماهی (5 قطعه)، گاه ماهی شنی (14 قطعه)، گاو ماهی سر بزرگ (12 قطعه) و گاو ماهی خزری (7 قطعه). روش : بریدن دیواره حفره شکمی ماهیان و خارج کردن امعا و احشا، باز کردن دیواره روده و بررسی وجود انگل در محتویات روده توسط بینوکولار، بررسی اندامهای احشایی از قبیل تخمدان، بیضه، کبد و سایر اندامها برای مشاهده انگل، ایجاد برش بر روی غضلات با فواصل 1 سانتیمتر برای مشاهده کیست انگل، جدا کردن، تثبیت با اتانول 70درصد، شفاف کردن با لاکتوفنل و شناسایی به کمک کلیدهای تشخیص انگل شناسی (9). تجزیه و تحلیل آماری: توصیف کمی. نتایج: آلودگی به نوزاد اوسترونژیلیدس در اردک ماهی (با شیوع 5 درصد و میانگین شدت آلودگی 33/5 عدد)، سوف حاجی طرخان (با شیوع 3/33 درصد و میانگین شدت آلودگی 5/1 عدد)، سس ماهی، ماش ماهی، گاو ماهی شنی (با شیوع 7/35 درصد و میانگین شدت آلودگی 4/8 عدد)، گاو ماهیسر بزرگ (با شیوع 50 درصد و میانگین شدت آلودگی 8/10 عدد) و گاو ماهی خزری (با شیوع 3/14 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد مشاهده شد. نوزادان این انگل از عضلات، تخمدان حفره صفاق، روی کبد و بیضه ماهیان جدا شدند. نتیجه گیری : نکته قابل توجه در این بررسی تنوع گونه‌های ماهیانی است که آلودگی به این انگل را در خود نشان می‌دهند اما به رغم این تنوع، فراوانی و شدت آلودگی به این انگل هم در محیط دریا و هم آب شیرین کم بوده است. آلودگی به این انگل در گونه‌های دریایی و مهاجر، بیش از ماهیان آب شیرین بود. آلودگی سس ماهی، ماش ماهی، گاو ماهی شنی، گاو ماهی سر بزرگ، گاو ماهی خزرری و سوف حاجی طرخان به نوزاد استرونژیلیدس، برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود.